Strój Góralki – serdak

Strój Góralki – serdak.

Serdak. Serdak szyje się z aksamitu, sukna lub innej ciemnej tkaniny. Kroi się go, posługując się zmodyfikowaną formą bluzki podstawowej.

Tył. Podkrój szyi w tyle na szwach barkowych obniża się tak, by wynosił on 5,5 cm. Punkty obniżenia łączy się niezbyt głębokim łukiem (rysunek a).

Rysunek. Przekształcanie formy bluzki podstawowej w formę serdaka: a — tył, b — przód, c — formy tyłu, przodu i patki z dodatkami na szwy oraz z zaznaczonymi kreskowaniem miejscami, gdzie serdak będzie obszyty tasiemką.

Na linii pasa tył zwęża się, przesuwając punkt 7 na przykład o 1,5 cm w stronę linii środka tyłu (7—7a =1,5 cm), ale jest to miara dowolna. Forma tyłu serdaka sięga do linii pasa.

Przód. Formę przodu serdaka zwęża się z boku o tyle samo, co formę tyłu (np. 1,5 cm). Podkrój szyi przodu robi się bardzo głęboki, sięgający np. 3 cm ponad linię podkroju pachy. Linię przodu od podkroju szyi do punktu 2a cofa się od linii środka przodu bluzki w stronę boku o 2,5 cm. Serdak kroi się bez dodawania materiału na szwy w przodzie, w podkrojach pach oraz szyi, jednocześnie z podszewką. Serdak haftuje się przed zszyciem. Przykładowy wzór haftu podano na rysunku.

Rysunek. Serdak góralski ozdobiony naszytymi koralikami i cekinami: a — małe jasne koraliki, b — małe zielone koraliki, c— sznureczek czerwony, d— cekiny.

Kolejność wykonania

1. Po wyhaftowaniu zszyć ramiona (szwy barkowe) i boki wierzchu oraz podszewki.

2. Zmierzyć obwód serdaka w nasię i dzieląc go przez cztery (szerokość jednej patki w centymetrach) obliczyć, ile trzeba uszyć patek do wykończenia dołu serdaka. Wykroić patki wraz z podszewką i obszyć kolorową tasiemką lub skosem

z tkaniny. Przefastrygować i przyszyć patki do wierzchu serdaka, dając szew na lewą stronę.

3. Sfastrygować wierzch serdaka z podszewką lewymi stronami do siebie (podwiniętym dołem podszewki przykryć szew łączący patki z wierzchem serdaka).

4. Obszyć przody serdaka i podkrój szyi oraz pachy barwną tasiemką lub skosem z tkaniny (tak jak były zrobione patki); przyszyć po prawej stronie wierzchu i podszyć ręcznie od strony podszewki.

5. Podszyć ręcznie podszewkę w pasie.

6. Wykończyć serdak, przyszywając metalowe małe kółka wzdłuż przodów. Przez te kółka przeciągnąć barwną szarfę do sznurowania serdaka.

Spódnica. Spódnicę do stroju góralki kroi się i szyje tak, jak spódnicę do stroju Cyganki. Szyje się ją z tkaniny w niewielkie kwiaty. Długość do pół łydki.

Kierpce. Charakterystycznym obuwiem górali są kierpce, czyli ozdobne kapcie ze skóry. Bardzo ładnie wygląda strój góralki z prawdziwymi kierpcami, czasem można je kupić w „Cepelii”. Jednakże jeśli nie można ich dostać lub kupić z innych powodów, trzeba je zastąpić kapciuszkami w kolorze zbliżonym do koloru surowej skóry, a więc beżowym czy brązowym. Kapcie takie (kierpce) muszą mieć długie tasiemki, którymi omotuje się nogę dość wysoko powyżej kostki.

Sposób krojenia i szycia kapci podobny jak przy stroju Cyganki .

Na szyję wkłada się kilka sznurów czerwonych korali.