Nici – włóczka

Nici – włóczka.

Wszystkie „nici” używane do prac dziewiarskich dla uproszczenia nazywa się włóczką. Włóczki bywają rozmaite: wełna 100%, wełna niskoprocentowa z bawełną, anilaną lub inną nicią syntetyczną, bawełna, mohair i inne włókna z importu, nić lniana, tzw. kordonek oraz rozmaite włóczki syntetyczne. Każda z tych włóczek ma swoje specyficzne właściwości i nadaje się do odpowiedniego wyrobu. Poza gatunkiem włóczki istotna jest również jej grubość oraz kolorystyka. Dobrze dobrana włóczka, o właściwej grubości oraz kolorze (jedno- lub wielobarwne), a również odpowiednia grubość drutów, stanowią o tym, czy dzianina będzie udana.

Istnieje u nas niczym nie uzasadniony przesąd, że dzianina gęsta i ścisła jest cieplejsza i lepsza w użyciu. Wprost przeciwnie. Wykonywanie dzianiny na cienkich drutach, nieodpowiednich do grubych nitek sprawia, że wyrób jest nieracjonalny, niezbyt ciepły, a co najgorsze, bardzo szybko staje się nieużyteczny, ponieważ po pierwszym lub drugim praniu wełna filcuje się i nawet nie daje się popruć. Dzianina puszysta jest poza tym znacznie cieplejsza od wykonanej zbyt ścisło, tzn. drutami o nieodpowiedniej numeracji.

Jedynie wyroby z włókien sztucznych należy wykonywać ściślej niż z włókien naturalnych, z uwagi na to, że sztuczne włókna nie są tak elastyczne jak naturalne. Zbyt luźna dzianina z włókien sztucznych traci swoją formę i dobry wygląd; ściśle wykonana „nosi się” dobrze i mimo gęstości oczek nie ulega sfilcowaniu.

Włóczka szorstka, zbyt skręcona nie nadaje dzianinie efektownego wyglądu. Jedynie włóczki miękkie o luźnym skręcie splatają się dobrze i wyglądają atrakcyjnie. Włóczkę słabo skręconą lub częściowo przetartą można wzmocnić, dodając do niej cieniutką mocną niteczkę, np. nylonową nawet w innym kolorze, ale odpowiednio zharmonizowaną z kolorem zasadniczym. Uzyska się wtedy dzianinę mocniejszą, melanżową.

Włóczki melanżowe, czyli składające się z kilku nitek o różnych, lecz właściwie dobranych kolorach, wyglądają efektownie w dzianinach grubych, np. w swetrach narciarskich, skarpetkach i wszelkiego rodzaju czapeczkach zimowych. Jeśli natomiast wykonuje się pasy lub wzory z dwóch lub kilku różnych kolorów włóczki, to każde włączenie innego koloru wymaga pewnej ostrożności ze względu na możliwość wzajemnego zafarbowania. Dlatego zaleca się przed połączeniem kolorów wykonać małą próbkę na drutach, zanurzyć ją w gorącej wodzie, wycisnąć i wtedy postępować zależnie od wyniku.

W miejscach najwięcej narażonych na niszczenie, jak pięty i spody w skarpetkach, dzianinę zabezpiecz.a się przed szybkim zużyciem dodając w czasie dziania cieniutką niteczkę nylonową.

Do nauki dziewiarstwa ręcznego należy używać włóczki w jasnym kolorze (ochrona wzroku); powinna być ona nowa, odpowiedniej grubości i odpowiednim skręcie, bez supłów.