Kaletnicze narzędzia i przyrządy

Kaletnicze narzędziaKaletnicze narzędzia i przyrządy – przedmioty służące do konstruowania, modelowania, wykonywania i reperacji wyrobów kaletniczych. Do kaletniczych narzędzi i przyrządów oprócz maszyn do szycia i przyborów do kreślenia linii (ekierka, linijka, cyrkiel) należą:

Cęgi – obcęgi
narzędzie o konstrukcji dźwigniowej. Wyróżnia się cęgi: czołowe tnące – do ścinania metalowych elementów w wyrobach, np. skracania gwoździ stosowanych jako nity, zdejmowania nitów dwuczęściowych przy naprawach; okrągłe – do rozwierania klubek, odginania wąsów pukli, rozginania kółek i antabek; płaskie – do przytrzymywania elementów metalowych przy ich odkształcaniu i ponownym kształtowaniu.

Dobijak
narzędzie do mocowania elementów nitowanych.

Igła rymarska
gruba igła o stępionym ostrzu i dużym uchu, ukształtowana tak, aby nie powodować uszkodzeń zszywanych materiałów.

Kostka kaletnicza
narzędzie w kształcie płaskiej, zaokrąglonej listwy, długości ok. 140 mm, wykonane z polerowanej kości lub twardego tworzywa sztucznego. Służy do zawijania brzegów, oznaczania linii szwów, wygładzania szwów itp.

Młotek
narzędzie do zaklepywania zawiniętych krawędzi elementów, rozklepywania nitów (młotek lżejszy), pobijania wycinaków i nagłowniaków (młotek cięższy).

Nagłowniak
narzędzie do wyrównywania główek nitów po ich rozklepaniu. Powierzchnia części roboczej n. ma zwykle kształt półokrągły.

Nóż do ścieniania
narzędzie ze stali nierdzewnej, w którym krzywizna ostrza biegnie wzdłuż łuku 120°. Jedna z powierzchni ostrza jest płaska, druga zaostrzona pod kątem, tworzy tzw. fazę. Nóż do ścieniania służy do zmniejszania grubości elementów skórzanych.

Nóż krajak
narzędzie ze stali nierdzewnej do ręcznego rozkroju skór. Kształt nóż krajak zależy od rodzaju i grubości skóry.
Nóż krajak do rozkroju skór twardych jest zakrzywiony; do rozkroju skór blankowych – prosty lub półokrągły; do rozkroju skór miękkich i wycinania elementów z tkanin kaletniczych używa się noża krajaka cholewkarskiego.

Płyty
przyrządy wykorzystywane do wielu czynności podstawowych i wykończeniowych. Wyróżnia się płyte: igelitową o wymiarach 500 x 500 x 10 mm, na której dokonuje się rozkroju materiału, kamienną (marmurek) o wymiarach 300 x 150 x 10 mm, na której ścienią się elementy skórzane, stalową o wymiarach 120 x 80 x 10 mm z wgłębieniami, na której mocuje się zatrzaski.

Spinacz
przyrząd do czasowego łączenia części wyrobu, najczęściej przed ich zszyciem.

Szydło
narzędzie do punktowania na materiale miejsc przewlekania nici podczas szycia ręcznego, do znakowania materiału przed szyciem lub wykonywania w nim niewielkich otworów. Szydła mogą być proste lub zakrzywione (używane w szewstwie), osadzone na trzonkach o różnych kształtach. Przekroje ostrzy szydeł mogą być okrągłe, mieczykowate lub kwadratowe.

Wycinak dziurek
narzędzie do wycinania otworów w skórze przed zakładaniem zatrzasków, nitów itp. Wycinaki dziurek mają ostrza o różnych kształtach: okrągłe (dziurkacz), eliptyczne, trójkątne, kwadratowe itp. Wycinaki dziurek o ostrzach okrągłych mają rozmiary od 1 do 10 mm, zaś o ostrzach płaskich 8, 12, 16 i 20 mm.